Burn-out is door de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) officieel erkend als een zelfstandige beroepsziekte. Het gevoel van burn-out komt voort uit chronische stress op de werkplek, die onder andere kan leiden tot een negatieve houding ten opzichte van het werk en lagere prestaties, zo luidt de definitie van de WHO.
Als we niets doen, zal in 2030 een kwart van de werkenden minder kunnen werken door stress en overbelasting. Dat is een voorspelling die dienstverlener Arbo Unie doet. Willem van Rhenen, hoogleraar en stressexpert bij Arbo Unie, luidt de noodklok.
Om de kans op een burn-out te verkleinen moeten we de juiste condities scheppen op de werkplek. We hebben het dan niet alleen over werkdruk, spanning en dergelijke. Immers, als je doet waar je je van nature prettig bij voelt geeft werkdruk (gezonde stress) juist meer energie.
Hard werken is niet ongezond, het gaat erom dat de aard van je werkzaamheden goed aansluit bij je persoonlijkheid. Hoe beter de match, hoe groter de kans dat je succesvol bent en "overeind blijft".
We hebben het dan niet alleen over je manier van doen, maar ook wat je motiveert in de zakelijke omgeving en hoe je ideeën ontwikkelt, communiceert en besluiten neemt.
Het is dus belangrijk om te weten welke persoonskenmerken essentieel zijn om je werkzaamheden met succes te vervullen èn om objectief vast te stellen hoe je eigen persoonlijkheid is opgebouwd.
Met andere woorden: analyseer in hoeverre je persoonlijkheid past op wat nodig is voor de functie.
Een goede match zal zich manifesteren in verschillende aspecten van het werk:
1. Werklast
Door werkzaamheden te doen die je van nature goed afgaan zul je een verhoogde werklast niet als negatief ervaren. Bijvoorbeeld: als je iemand bent die aandacht heeft voor details en het prettig vindt feiten te analyseren, dan zul je je prettig voelen bij dat type werkzaamheden. Mensen die dat veel minder hebben en vooral op hun gevoel afgaan zullen uit deze werkzaamheden, ondanks de nodige inzet om het goed te doen, weinig energie halen. Zij zullen eerder fouten maken, gefrustreerd raken en hun werk als een zware last ervaren.
2. Grip op je werk
Als je werkzaamheden goed aansluiten bij je persoonlijkheid, voel je je als een vis in het water. Je hebt daardoor grip op je werk en het gevoel dat je zaken zelf in de hand hebt. Dit geeft positieve energie waardoor je werkzaamheden je gemakkelijk afgaan.
3. Waardering
Als je iets doet waar je goed in bent zullen de resultaten er ook naar zijn. Als het dan eens wat minder makkelijk gaat, kost het weinig moeite om daarmee om te gaan. Je voelt je zelfverzekerder en straalt dat ook uit. Waardering volgt.
4. Team-functioneren
Teamleden die een objectief, niet stereotyperend (jij bent blauw, ik ben rood) inzicht in elkaar hebben zullen elkaar met andere ogen gaan bekijken. Dit inzicht verkleint de kans op scheve verhoudingen. Het zorgt ervoor dat je beter begrijpt waarom iemand doet wat hij doet. Het vergroot het respect voor elkaar.
5. Eerlijke kansen
Door objectief te analyseren of iemands persoonlijkheidsstructuur matcht met wat je nodig hebt in een bepaalde functie zal men dit als eerlijk ervaren.
De selectie is transparant en de besluiten worden onderbouwd met objectieve gegevens. Iedereen heeft een eerlijke kans.
Uit onderzoek blijkt: hoe groter de mismatch, hoe groter de kans op een burn-out.
Daarom is het van groot belang al vóór de aanvang in een nieuwe baan te zorgen dat de mismatch op deze gebieden zo klein mogelijk is. Maar hoe kun je dat bereiken?
"Voorkomen is beter dan genezen"
1. Het analyseren van de functie
Gebleken is dat voor elke functie bepaalde karaktereigenschappen bepalend zijn voor succes. Als eerste stap moeten deze daarom eenduidig en objectief worden bepaald. Het gaat daarbij niet alleen om "gedrag". Dat zegt alleen iets over hoe iemand doet wat hij doet. Het zegt nog niets over wat hem/haar motiveert en hoe iemand communiceert, besluiten neemt en ideeën ontwikkelt.
2. De persoon in kaart brengen
Met een objectieve methode moet je helder en meetbaar in beeld brengen wat je nodig hebt voor de functie. Om een zinvolle, objectieve match te maken moet je dan ook met dezelfde methodiek de persoon in kaart brengen. Zo maak je een risicoanalyse en kun je voorspellen hoe groot de slagingskans is. Door in je besluitvorming deze analyse zwaar te laten wegen zorg je ervoor dat medewerkers datgene gaan doen waar ze de minste risico lopen op negatieve stress. Zo verklein je dus vóóraf de kans op een burn-out.
We zien helaas maar al te vaak dat we aan het trainen en coachen slaan om iemand die niet past toch te laten slagen. Het is beter om eerst vast te stellen of iemand qua persoonlijkheid voldoende aansluit op diens taken en verantwoordelijkheden. Dan is trainen en coachen zinvol, geen weggegooid geld. Als de match onvoldoende is, zoek dan een job die haar of hem meer "op het lijf geschreven" is.
Vaardigheden kun je leren, kennis en ervaring kun je opdoen, maar iemands persoonlijkheid veranderen is onbegonnen werk. Als je dat toch probeert ga je "verwringen", de snelste weg naar een burn-out.
"Maak van een spar geen eik, maar een mooiere spar"
Hoe je dat doet: klik hier
Comments